Blokboek 1.3: Inzicht in het handelen van volwassenen (digitaal ter beschikking via Blackboard)

Literatuurklapper (digitaal ter beschikking gesteld via Blackboard).

Als student(e) ergotherapie stel je je open om het domein "arbeid" te exploreren in een breed perspectief, zodat je als toekomstig ergotherapeut inzicht en vaardigheden verwerft om (1) mensen met een arbeidsbeperking te (re-)integreren in de arbeidscontext, en (2) advies te verlenen bij duurzame tewerkstellingen en inzetbaarheid in bedrijven, organisaties, instanties, e.a.

Kennis. De student(e) ...

• ... kent de verschillende visies op “arbeid” en plaatst deze visies binnen de (Belgische) maatschappelijke context.
• ... verwerft de basiskennis rond arbeidsrecht en -wetgeving.
• ... kan het begrip "arbeid" in de hedendaagse maatschappij kaderen en toelichten.
• ... kan in eigen woorden schetsen hoe in ons land arbeid georganiseerd is en welke partijen daarbij betrokken zijn.
• ... kan de arbeidsparticipatie binnen de levenstaken van de volwassenen uitleggen, situeert de werknemer binnen het levensloopperspectief.
• ... kadert de verschillende gezinsmodellen binnen de geschiedkundige context i.f.v. arbeidsparticipatie.
• ... differentieert de arbeidsrollen vanuit de gender rollen.
• ... verbreedt zijn visie op ziekte en gezondheid.
• ... heeft inzicht in het proces van energielevering, nodig voor spieractiviteit.
• ... kent de basisprincipes van neurofysiologie: prikkelgeleiding, -overdracht en prikkelbaarheid.
• ... kent de structuur en werking van het autonoom zenuwstelsel.
• ... heeft inzicht in de bouw van de skeletspier.
• ... leert de basisvoorwaarden kennen om tot spieractiviteit te komen.
• ... dient inzicht te verwerven in de aanpassingen bij inspanning van: ademhaling, circulatie, energielevering en lichaamstemperatuur.
• ... heeft inzicht in de wijze waarop de beweging wordt gestuurd, door het centrale en perifere zenuwstelsel.
• ... situeert arbeid vanuit het PEO-model, vanuit een holistische visie.
• ... kent de ergo-modellen: MOHO, CMOP-E, CMCE, CPPF
• ... verruimt zijn visie in verband met arbeidsethos.
• ... situeert het begrip “arbeidshandicap” binnen de huidige maatschappelijke context.
• ... kent de alternatieve tewerkstellingsmogelijkheden.
• ... kent en situeert het begrip niet-arbeid in de arbeidscontext.
• ... kent de diverse ondersteuningsmaatregelen onder andere i.f.v. een arbeidshandicap.
• ... kent de inhoud van het begrip ergonomie met mens- en contextgebonden factoren.
• ... plaatst en differentieert stress en burn-out binnen de maatschappelijke context.
• ... hanteert de begrippen belasting en belastbaarheid met betrekking tot het handelen van mensen in een bepaalde handelingscontext, beschouwt de verhouding belasting/belastbaarheid als een dynamische gegeven.

Attitudes. De student(e) ...

• ... hanteert de PGO-vaardigheden, aangeleerd in blok 1.1.
• ... reflecteert over het eigen functioneren in de onderwijsgroep. Maakt een actieplan op, om eigen leerproces te sturen.

Vaardigheden. De student(e) ...

• ... maakt een arbeidsanalyse van een gekende werksituatie.

De student(e) maakt kennis met en bestudeert onderstaande biomedische, ergotherapeutische en humane leer-inhouden:

Biomedische leer-inhouden

• Functies en bouw van het ademhalingsstelsel.
• Ademhalingsfysiologie: longventilatie, gasuitwisseling en gastransport.
• Ademhalingsregulatie en -coördinatie: ademcentra in de hersenen, reflectorische regulering van de ademhaling, regeling door hogere centra, buik- en borstademhaling.
• Functies en bouw van het spijsverteringsstelsel, bijhorende spijsverteringsorganen en stofwisselingsproducten.
• Vertering en opname van voedingsstoffen. Belang van een evenwichtig voedingspatroon.
• Afbraak- en spijsverteringsprocessen van sachariden, lipiden, proteïnen en nucleïnezuren.
• Verschillende soorten energie-leverende, adeninetriphospaat (ATP) genererende systemen: anaeroob alactisch, anaeroob lactisch, anaeroob/aeroob en aeroob. Specifieke trainingsinterventies en thermoregulatie.
• Functies en bouw van het somatisch en autonoom (synoniem: vegetatief of visceraal) zenuwstelsel. 
• Functies en bouw van het orthosympatisch en parasympatisch zenuwstelsel evenals van het hormoonstelsel. Aanmaak, werking en regulering bij stress. Rol van bijnierschorshormonen (corticosteroïden, mineralocorticoïden en androgenen), bijniermerghormonen (epinefrine en norepinefrine) en pancreashormonen (insuline en glucagon in functie van regulering glycemie). Algemeen adaptatiesysteem in functie van (arbeids)stress.
• Metabolisme, anabolisme, katabolisme, passief transport, diffusie, osmose, filtratie, actief transport en vesiculair transport.
• Functie en werking enzymen. Samenstelling celmembraan en de functie van zijn componenten.
• Begrippen: rustpotentiaal, actiepotentiaal, membraanpotentiaal, sensorpotentiaal, Inhibatoire Post-Synaptisch Potentiaal (IPSP), Excitoire Post-Synaptisch Potentiaal (EPSP), motorische eindplaat, neurotransmitter en summatie. Ontstaan, prikkeloverdrachten en voortzetting van een actiepotentiaal, zowel elektrisch als chemisch.

Ergotherapeutische leer-inhouden

• Wetgeving in België met betrekking tot arbeid, alternatieve tewerkstellingsmogelijkheden, basiskennis rond arbeidsrecht en wetgeving, arbeidsstatuten, arbeidsorganisatie en de betrokken partijen.
• Definiëren van het begrip ‘arbeid’. Kadering van de maatschappelijke tendensen in functie van ‘langer werken’: agisme, factoren in functie van ‘stoppen met werken’. Bestuderen en bediscussiëren van de rollen en taken van de ergotherapeut(e) in functie van het 'behouden van tewerkstelling’ en begeleiding bij arbeidsbeperkingen, 55-plussers en (brug)gepensioneerden.
• Kennis en begrip van ergonomie, omgevingsfactoren in de werkomgeving, psychologische aspecten in de werksituatie, voorwaarden voor een optimale werksituatie, samenhang tussen (arbeids-)motivatie en de deskundigheid van de ergotherapeut(e).
• Analyse van menselijke (arbeidsgerelateerde) activiteiten, activiteitenanalyse, werkplekanalyse, onderbouwen van veiligheid, comfort, rendement, welbevinden, belasting en belastbaarheid. Acute en chronische stress, symptomatologie, advies in functie van stressbeheersing.
• Arbeidsparticipatieproblemen: belasting en belastbaarheid, arbeidshandelingen binnen de ‘International Classification of Functioning, disability and health’ (ICF).
• Arbeidshandicap, ondersteuning via de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB), Vlaamse OndersteuningsPremie (VOP), tewerkstellingsmogelijkheden, redelijke aanpassingen, ervaringsfonds.
• Kennen en toepassen van volgende begrippen: ‘empowerment’, ‘enablement’, inhouds- en praktijkmodellen, systematisch ergotherapeutisch handelen, cliënt-gecentreerd werken, Canadian Model of Occupational Performance and Engagement (CMOP-E), Canadian Model of Client-Centered Enablement (CMCE), Canadian Performance Process Framework (CPPF), en Model Of Human Occupation (MOHO).
  

Humane leer-inhouden

• Arbeid en niet-arbeid, arbeidsmarkt, arbeidszorg, kansarmoede, diversiteit, arbeidsmotivatie, arbeidsvreugde, arbeidstevredenheidheid, arbeidswaarden, levenslooptransities.
• Het belang van arbeid, de latente en manifeste functies van arbeid, werkstress, burn-out, arbeidsparticipatieproblemen, psychosociale belasting, mogelijke interventies.
  
  

Formatieve feedback bij leervorderingen tijdens iedere onderwijsgroep.

Summatieve feedback bij leervorderingen bij afloop van het blok.

Summatieve en formatieve feedback én zelfevaluatie conform beslissingsboom via het elektronisch portfolio (Epos).

Zelfevaluatietoets met betrekking tot leerinhouden (op Blackboard).

De student(e) is maximaal éénmaal ongewettigd afwezig over de duurtijd het blok.

Bij twee of meerdere ongewettigde afwezigheden tijdens het blok wordt een nul-score toegekend op het onderdeel 'Functioneren in de Onderwijsgroep' (FOG).

Bij wettige afwezigheid van meer dan 1/3 telt de gesloten bloktoets voor 100%.