Hogeschool PXL
Elfde-Liniestraat 24 - 3500 Hasselt
www.pxl.be
info@pxl.be
93SMW3070 Sociaal methodisch werken: geïntegreerd handelen10926/1390/1920/1/36
Studiegids

93SMW3070 Sociaal methodisch werken: geïntegreerd handelen

10926/1390/1920/1/36
Academiejaar 2019-20
Komt voor in:
  • Professionele bachelor in het sociaal werk, trajectschijf 3
    Afstudeerrichting:
    • maatschappelijk werk
    Opleidingseenheid:
    • Beleidsmatig werken
Dit is een enkelvoudig opleidingsonderdeel.
Studieomvang: 6 studiepunten
Dit opleidingsonderdeel wordt gequoteerd op 20 (tot op een geheel getal).
Tweede examenkans: wel mogelijk.
Delibereerbaarheid: Dit opleidingsonderdeel komt in aanmerking voor deliberatie onder de voorwaarden van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven.
Dit opleidingsonderdeel
  • mag enkel vervangen worden door een IDENTIEK opleidingsonderdeel aan een andere (buitenlandse) instelling.
  • maakt geen gebruik van een jury.
Aard: Gemengd (theorie & praktijk)
Men kan dit opleidingsonderdeel niet volgen binnen een
  • examencontract (met het oog op het behalen van een creditbewijs).
  • examencontract (met het oog op het behalen van een diploma).
Men kan dit opleidingsonderdeel enkel mits aparte toelating volgen binnen een creditcontract.
Coördinator: Noelmans Dina
Andere docenten: Sandeman Kenneth, Stans Greet, Swartele Catharina, Vancuyck Feia
Onderwijstalen: Nederlands
Kalender: Semester 1

Studiemateriaal niet in de bookshop te koop: Verplicht

Presentaties, oefeningen, addenda, verdiepend cursusmateriaal, artikels, aangeboden materiaal bij studyvisits,... worden op Blackboard geplaatst.
Bovendien dient al het studiemateriaal, handboeken en bovenvermeld materiaal, noodzakelijkerwijze aangevuld met notities uit de les.

Studiemateriaal niet in de bookshop te koop: Aanbevolen

Cursusmateriaal en aanvullend studiemateriaal wordt aangeboden via het leerplatform Blackboard:
- Aanbevolen (lees)teksten
- Aanbevolen vakliteratuur
- Presentaties van de lessen
- Linken in functie van te volgen actualiteit

Deze studiematerialen dienen noodzakelijkerwijze aangevuld te worden met notities uit de les

Social Casework in de 21ste eeuw : Hilde Vlaeminck, Saskia Saelens, Wim Malfliet – Kluwer

Bookshop studiematerialen ( de vermelde prijzen zijn indicatief, prijzen cursusteksten beschikbaar op Blackboard)

Handboek
Ethische knopen doorhakken in het sociaal werkVerplicht€ 19,99
  • Auteur: K. Stas - A. Verbruggen - H. Vlaeminck
  • Uitgever: Pelckmans
  • ISBN-nr: 978-94-633-7136-0
  • Medium: Papier
  • Te koop via de verkoopdienst

Contacturen

Begeleide kennisverwerving57,00 uren
Kennisoverdracht4,00 uren
Zelfstudie107,00 uren

Begincompetenties

De eindcompetenties van 'Gespreks- en rapportagetechnieken'.
De eindcompetenties van 'Sociaal methodisch werken: procesmodellen en werkinstrumenten', 'Sociaal methodisch werken: social casework and human resources basics', 'Sociaal methodisch werken: verdiepen en verbreden 1' en 'Sociaal methodisch werken: verdiepen en verbreden 2'

 
































Eindcompetenties

Groep 1: De basishouding van de sociaal werker ALG,BG,BS
OmschrijvingCategorie
De sociaal werker stuurt zijn handelen in een superdiverse samenleving steeds en onvoorwaardelijk vanuit de universele mensenrechten, waarbij hij sociale rechtvaardigheid nastreeft. ALG,BG,BS
De sociaal werker handelt bewust vanuit ethische en deontologische keuzes. ALG,BG,BS
De sociaal werker reflecteert over het eigen functioneren. ALG,BG,BS
De sociaal werker legt authentieke contacten in diverse professionele contexten. ALG,BG,BS
De sociaal werker verwerft en analyseert in dialoog informatie en interpreteert en verwerkt deze kritisch vanuit eigen kennis en expertise. ALG,BG,BS
De sociaal werker hanteert verbale en non-verbale communicatie- en interactievormen aangepast aan de context. ALG,BG,BS
De sociaal werker wendt de professionele relatie aan als basis voor het sociaal-agogisch werken waarbij hij o.a. blijk geeft van empathisch vermogen, authenticiteit, openheid en onvoorwaardelijke aanvaarding van de persoon met het oog op o.a. zijn veerkracht en talentontwikkeling. ALG,BG,BS
De sociaal werker is een netwerker en zet maximaal in op samenwerking met de belanghebbende en (multi-)disciplinaire partners. ALG,BG,BS
Groep 2: Het sociaal-methodisch proces ALG,BG,BS
OmschrijvingCategorie
De sociaal werker exploreert en expliciteert samen met de belanghebbende de (hulp)vraag, de verwachtingen en de wensen. ALG,BG,BS
De sociaal werker exploreert samen met de belanghebbende de persoonlijke draagkracht en (-last). Hij maakt hierbij het netwerk van de belanghebbende zichtbaar. ALG,BG,BS
De sociaal werker vertaalt samen met de belanghebbende diens (hulp- en/of zorg)vragen in doelstellingen en een begeleidingsproces. Hiervoor beroept de sociaal werker zich enerzijds op de informatie uit het voorafgaandelijk begeleidingsproces en anderzijds op zijn deskundigheid waaronder kennis, methodische vaardigheden en relevante onderzoeksresultaten. ALG,BG,BS
De sociaal werker begeleidt en ondersteunt tijdens het begeleidingsproces de belang-hebbende. Hij heeft hierbij oog voor het netwerk, verwijst door indien nodig en hanteert de relevante juridische kaders. ALG,BG,BS
De sociaal werker rondt het begeleidingsproces af met oog voor nazorg. ALG,BG,BS
Groep 3: Het maatschappelijk en internationaal netwerk ALG,BG,BS
OmschrijvingCategorie
De sociaal werker helpt de belanghebbende verbinden met een samenleving en omgekeerd. ALG,BG,BS
Groep 4: Het professioneel werken en ontwikkelen ALG,BG,BS
OmschrijvingCategorie
De sociaal werker is een teamplayer binnen zijn organisatie, waar hij op constructief-kritische wijze meedenkt over en meewerkt aan het organisatiebeleid. ALG,BG,BS

Doelstellingen

Vanuit communicatie met de doelgroep informatie kunnen verwerven, analyseren en kritisch kunnen interpreteren en verwerken.
- De student kan op basis van de eindcompetenties van TS1 en TS2 Sociaal Methodisch Werken de aangeleerde gesprekstechnieken en methodieken toepassen in een hulpverleningsgesprek
- De student kan het gehanteerde vakjargon verklaren en gebruiken op maat van de cliënt
- De student kan met taal als bindmiddel van methodisch werken aansluiten bij de cliënt en diens hulpvraag.
- De student kan essentiële werkinstrumenten hanteren en hierover mondeling en schriftelijk rapporteren t.a.v. de doelgroep.
- De student kan indien nodig op een creatieve manier aansluiten bij de taal van de cliënt.
- De student kan in een oefensituatie culturele verschillen en misverstanden in communicatie opsporen en in dialoog gaan hierover.
- De student kan cultuurgebonden non-verbale communicatieverschillen herkennen en integreren in zijn professioneel handelen.
- De student kan communicatie als een circulair proces zien (systeemtheoretische benadering) en integreren in zijn professioneel handelen.
- De student kan in een casus vanuit de oplossingsgerichte en contextuele benadering veranderingsprocessen begeleiden.
- De student kan het belang van hulpbronnen en een netwerk benoemen.
- De student kan het belang van preventie toelichten.
- De student kan in een oefensituatie maatschappelijke noden herkennen en kan op basis van deze signalen preventieve maatregelen bedenken.
- De student kan zijn inzicht in communicatie- en gesprekstechnieken illustreren aan de hand van voorbeelden.
- De student kan een overzicht geven van de verschillende communicatie -en omgangsvormen.

Het ontwikkelen, implementeren, kritisch evalueren, bijsturen en afronden van handelingsplannen of strategieën in het kader van de hulp- en dienstverlening t.a.v. de doelgroep (incl. signalering, bemiddeling en belangenbehartiging) en deze op een creatieve manier kunnen toepassen.
- De student kan op basis van de eindcompetenties van TS1 en TS 2 interventies uit het social casework geïntegreerd toepassen.
- De student kan de aangeleerde methoden van TS 1- 2 in de 4 lagen (visie- doel-relatie- techniek) toepassen in een oefensituatie.
- De student kan werkinstrumenten en gesprekstechnieken op een creatieve manier hanteren en integreren in zijn professioneel handelen, om aan te sluiten bij de taal van de cliënt.
- De student kan betekenisgeving bevragen in een gesprek en op zoek gaan naar verwachtingen van de diverse betrokkenen.
- De student kan een gesprek voeren met een cliënt om vragen en verwachtingen in kaart te brengen, met bijzondere aandacht voor het bevragen van het systeem vanuit een krachtengericht perspectief.
- De student kan in dialoog met een cliënt komen tot een integrale exploratie van de hulpvraag, toetsen van hypothesen, formuleren van diagnoses in functie van veranderingsgericht werken met als finaal doel het opmaken van een handelingsplan/actieplan.
- De student integreert in zijn gesprekken/begeleidingen de principes van empowerment.
- De student kan de principes en kenmerken van een systemische, contextuele en oplossingsgerichte benadering integreren in zijn professioneel handelen.
- De student kan met de aangeleerde kaders van TS1-2 een visie ontwikkelen en toepassen om een begeleidingstraject aan te gaan en uit te werken.
- De student kan in oefensituaties het netwerk verkennen.
- De student kent diverse overlegvormen om zijn methodische werkhouding te ondersteunen en te verdiepen.
- De student kan in een oefensituatie maatschappelijke noden herkennen en een plan ontwikkelen om een preventieve actie op te zetten.
- De student kan het bemiddelingsproces beschrijven.
- De student kan (kleine)conflicten hanteren.
- De student kan situaties en problemen op een concrete wijze met mekaar in verband brengen.
- De student kan onderhandelingsmethoden hanteren.
- De student kan de motivatie van cliënten tot het werken aan een bemiddelingsgerichte oplossing ontwikkelen.
- De student kan empathisch zijn.
- De student kan omgaan met feedback bij de kritische reflectie op het eigen werk.
- De student het eigen handelen bespreekbaar maken.

De hulp- en dienstverlening ten aanzien van de doelgroep administratief kunnen ondersteunen en zijn werkzaamheden kunnen plannen.

- De student kan op basis van een gesprek komen tot het bepalen van hulpverleningsdoelen en zet deze vervolgens om in een planning rekening houdend met de vraag van de cliënt.
- De student kan in dialoog met de cliënt verschillende procesondersteunende documenten hanteren (intakedocument, handelingsplan, evaluatiedocument,…).
- De student kan op basis van een begeleidingsgesprek een verslag opmaken met een correcte weergave van de inhoud van dit gesprek.
- …

Actief kunnen participeren aan interne en externe communicatie. (IIC)
- De student kent diverse overlegvormen om zijn professioneel handelen te verdiepen.
- De student beschikt en hanteert methodische handvatten om het perspectief van een cliënt op een overleg in te brengen en te bewaken.

Kunnen samenwerken en coachen, zowel in team als binnen de structuren van een organisatie en in netwerken van organisaties. (IIC)

- De student kan in overleg gaan met diverse partijen, voorzieningen en netwerken om in het belang van de cliënt een samenhangend hulpaanbod (inclusief een preventief aanbod) te bieden, af te stemmen en coördineren.
- De student kent de verschillende overlegvormen.
- De student kan de verschillende doelstellingen, taken, rollen en fases van een samenwerkingsverband herkennen en een plaats geven in zijn professioneel handelen.

Zichzelf en de organisatie op een kritische wijze proces- en productgericht kunnen evalueren.
- De student kan reflecteren en leren over het eigen professioneel handelen tijdens de werkzittingen.
- De student kan op een kritische wijze omgaan met de ontvangen feedback van medestudenten en lectoren en integreert dit in zijn professioneel handelen.

Ethische knopen doorhakken (IIC)
- de student kan ethische kwesties herkennen
- de student kan in een ethische kritisch reflecteren, een standpunt innemen en motiveren

Kunne samenwerken in teamverband
- de student heeft inzicht in de groepsdynamische processen van een team
- de student kan verschillende leiderschapsstijlen,  teamfuncties - en rollen herkennen

(IIC : internationaal en intercultureel competentiekader)

Leerinhouden

Naast het gemeenschappelijke luik dient de student 2 opties te kiezen. De opties die gekozen worden in dit opleidingsonderdeel dienen identiek te zijn aan de opties die gekozen worden in de opleidingsonderdelen 'Integraal sociaal werk 5: de professionele maatschappelijk werker', 'Beleidsmatig werken' en 'Recht voor de maatschappelijk werker'.

Gemeenschappelijk luik
In het gemeenschappelijk deel kunnen volgende aspecten aan bod komen:
integratie methoden uit trajectschijf 1+2 gekoppeld aan thema’s, bemiddeling, werken in teamverband, ethische knopen ontleden,... Bijsturingen zijn mogelijk in functie van actuele tendensen.

OPTIES :

Welzijn & een diverse samenleving
Volgende thema's kunnen aan bod komen: samenlevingsopbouw, cultuursensitief werken, outreachend werken (verdieping), bindkracht, werken met meervoudig gekwetste cliënten, ...

Welzijn & gezondheid
Volgende thema's kunnen aan bod komen: Interdisciplinaire zorg, de opdracht en de kerntaken van sociaal werk in de gezondheidssector, vroegtijdige zorgplanning, palliatieve hulpverlening, rouwproces en begeleiding van nabestaande, suïcidepreventie en hulpverlening, werken met kwetsbare ouderen, vermaatschappelijking van de zorg …

Welzijn & familie(zorg)

Binnen deze module kunnen volgende thema’s aan bod komen: gezinsdynamieken (roulerende rekening, geheimen, loyaliteiten, levensloop …), de partnerrelatie, gezinsbegeleiding + opvoedings-ondersteuning, geweldloos verzet, omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak (signs of safety), vermaatschappelijking van de zorg, inzetten op het netwerk, bemiddeling (echtscheidings-bemiddeling, ouderschapsbemiddeling …) …

Welzijn & justitie

Binnen deze module kunnen volgende thema’s aan bod komen: daderhulp, preventie, slachtofferhulp, groepswerking, bemiddeling, ketenaanpak (delictketting), herstelgerichte methodieken, plaats van het slachtoffer binnen daderhulp, omgaan met weerstand,...

Bijsturingen in de verschillende modules zijn mogelijk in functie van actuele tendensen.

Begeleiding

De student kan voor vakspecifieke studiebegeleiding terecht bij de lector (op afspraak of op de momenten die via Blackboard worden meegedeeld).

Evaluatie

Evaluatie(s) voor de eerste examenkans
MomentVorm%Opmerking
januarimondeling geslotenboekexamen50,00Gemeenschappelijk luik: casustoets in groep met individuele beoordeling
januarischriftelijk geslotenboekexamen50,00Optie 1 én optie 2 mét linken naar het gemeenschappelijke luik, incl. het onderdeel 'bemiddeling'
Evaluatie(s) voor de tweede examenkans
MomentVorm%Opmerking
aug/septmondeling geslotenboekexamen50,00Gemeenschappelijk luik: casustoets in groep met individuele beoordeling
aug/septschriftelijk geslotenboekexamen50,00Optie 1 én optie 2 mét linken naar het gemeenschappelijke luik, incl. het onderdeel 'bemiddeling'

Evaluatie: voorwaarden

1. Aanwezig zijn tijdens de lessen en werkzittingen.

Er worden maximaal 3 ongewettigde afwezigheden getolereerd. Een student dient elke afwezigheid tijdens het groepswerk te wettigen.

Een afwezigheid is gewettigd indien de officiële richtlijnen met betrekking tot het melden van een afwezigheid gevolgd worden, beschreven in de 'Handleiding Afwezigheden studenten MIJN PXL dept SWA 2019-2020.' (zie Blackboard).

Binnen het departement Social Work worden enkel de hierna opgesomde situaties als gewettigd afwezig erkend:
- Een doktersattest uitgeschreven op de eerste dag van de afwezigheid. Ingeval dit niet mogelijk is, dan wordt een medisch attest, uitgeschreven op de dag volgend op de eerst dag van afwezigheid, uitzonderlijk aanvaard mits de student een bewijsstuk, uitgeschreven door de (huis)arts, kan voorleggen dat hij gebruik geeft gemaakt van de eerstvolgende beschikbare afspraak.
- Een attest van faciliteiten. De student meldt zijn afwezigheid binnen de 5 kalenderdagen (inclusief de 1ste dag van afwezigheid) via Mijn PXL en verwijst naar het faciliteitenattest. Indien de afwezigheid van de student altijd gewettigd is, wordt de lector hiervan op de hoogte gesteld door de studentenondersteuner in het begin van het academiejaar of zo snel als mogelijk. Attesten van faciliteiten worden opgesteld in samenspraak met de student en studentenondersteuner en goedgekeurd door het opleidingshoofd.
- Een overlijdensbericht voor een overlijden tot in de 2e graad.
- Een ongeval dat met officiële documenten kan worden gestaafd.

Alle andere afwezigheden worden niet erkend als gewettigd afwezig.

Wie toch meent dat hij een andere geldige reden kan aanvoeren voor een mogelijke afwezigheid moet hiervoor eerst via mail contact opnemen met het departementshoofd. Hij beslist over de mogelijke geldigheid.

De student brengt tevens de lector op de hoogte van zijn gewettigde afwezigheid.

2. De student die laattijdig inschrijft, wordt uiterlijk een week na de inschrijving in de les verwacht en legt bij zijn eerste les het bewijs van inschrijving voor aan de lector. Inschrijven voor dit opleidingsonderdeel kan tot einde van derde week na start van het opleidingsonderdeel.

3. De student dient opdrachten tijdig in te leveren volgens de richtlijnen en binnen de gestelde deadline zoals gecommuniceerd via Blackboard.

4. Bij opdrachten en examens gelden de taalrichtlijnen en taalnormen zoals meegedeeld in de Blackboardcursus van dit opleidingsonderdeel.

Evaluatie: gevolgen

1. Een student die het toegestane aantal ongewettigde afwezigheden overschrijdt, wordt geweigerd in de daarop volgende lessen en werkzittingen. Hij krijgt voor dit opleidingsonderdeel in eerste zittijd een 0. Dit geldt tevens in geval van overschrijding van het toegestane aantal ongewettigde afwezigheden tijdens de laatste lessen.

2. De student die laattijdig inschrijft, wordt uiterlijk een week na de inschrijving in de les verwacht en legt bij zijn eerste les het bewijs van inschrijving voor aan de lector. Inschrijven voor dit opleidingsonderdeel kan tot einde van derde week na start van het opleidingsonderdeel.

3. Opdrachten die niet binnen de gestelde deadline en conform de afspraken met de lector worden ingeleverd, resulteren in een cijfer van 0 voor deze opdracht. Afwijking hierop is een attest van faciliteiten. Dit attest wordt opgesteld in samenspraak met de student en de studentenondersteuner en goedgekeurd door het opleidingshoofd. Mits toestemming van de coördinerend verantwoordelijke van het opleidingsonderdeel wordt een aangepaste datum van inlevering afgesproken met de student. Voor deze nieuwe datum gelden de evaluatiegevolgen zoals omschreven in de eerste zin van dit punt.

4. Indien niet voldaan is aan de taalrichtlijnen en taalnormen, resulteert dit in minpunten, zoals weergegeven in het desbetreffende document in de Blackboardcursus van dit opleidingsonderdeel.

Onderwijsvormen

  • W- (Activerend) Hoorcollege
  • W- Gastcollege
  • W- Spelvormen
  • W- Werkcollege
  • W- Casemethode
  • W- Leertaak
  • W- Discussie
  • W- Klasgesprek